Co nas wyróżnia?

O chorobie

Co to jest przepuklina jądra miażdżystego?

Przepuklina jądra miażdżystego (wypadnięcie dysku, dyskopatia, porażenie jamnicze) to przesunięcie dysku z przestrzeni międzykręgowej, gdzie prawidłowo się znajduje, do kanału kręgowego. Kanał kręgowy to przestrzeń wypełniona przez rdzeń kręgowy, czyli część układu nerwowego łącząca mózg z nerwami obwodowymi (kontrolującymi kończyny i narządy wewnętrzne).

Ponieważ kanał kręgowy jest ograniczony z każdej strony kością (znajduje się w kręgosłupie) i jest wypełniony nerwami tworzącymi rdzeń kręgowy, nie ma tam miejsca na dodatkowy element, jakim jest dysk lub jego fragment. Wysunięty dysk uciska na rdzeń kręgowy powodując ostry ból i uszkodzenie rdzenia kręgowego. W konsekwencji pojawiają się inne objawy, będące efektem zaburzeń w przewodzeniu impulsów nerwowych między „obwodem ciała” – kończynami i narządami wewnętrznymi a mózgiem: od drętwienia i niezborności (pies nie jest w stanie prawidłowo i płynnie chodzić) po całkowite porażenie (brak używania kończyn, ciągnięcie ich za sobą).

Przyczyny choroby

Dyskopatia jest skutkiem przeciążeń kręgosłupa i pewnych skłonności genetycznych niektórych ras. Najczęściej dotyka najbardziej ruchomych odcinków kręgosłupa: dyskopatia szyjna i lędźwiowa. W przypadku wypadnięcia dysku w odcinku szyjnym zostaje odcięty dopływ impulsów z praktycznie całego ciała (wszystkich kończyn) do mózgu (całkowite porażenie od szyi doogonowo lub osłabienie kontroli nad wszystkimi kończynami) . Gdy dochodzi do wypadnięcia dysku w odcinku lędźwiowym przedni odcinek ciała funkcjonuje prawidłowo a problemy występują tylko w tylnych kończynach. Ponieważ rdzeń kręgowy przewodzi impulsy nie tylko z kończyn ale też z narządów wewnętrznych ich funkcjonowanie także może być zaburzone (głównie osłabienie lub brak kontroli nad oddawaniem kału i moczu).

Wypadnięcie dysków występuje także u ludzi.

Stopnie zaawansowania choroby

Stopień 1: występuje ból i niechęć do ruchu. Większość ludzi trafia do lekarza na tym etapie choroby, zanim dojdzie do poważniejszych zmian. Niestety u pacjentów weterynaryjnych ten etap choroby zwykle zostaje przeoczony.

Stopień 2: ból i początki niedowładów (osłabiona kontrola nad kończynami). Na tym etapie choroby pacjent jest w stanie się poruszać, ale występuje tzw. niezborność – chód jest niezdarny, psy potykają się, łatwo tracą równowagę.

Stopień 3: pies nie jest w stanie poruszać kończynami, ale czucie (dotyk, ból) jest zachowane.

Stopień 4: występuje porażenie kończyn, zachowane jest czucie bólu głębokiego. Na tym etapie udaje się jeszcze pacjenta wyleczyć.

Stopień 5: porażenie i brak czucia bólu głębokiego (czucie głębokie oceniane jest w trakcie badania neurologicznego) – rokowanie złe, bez względu na stosowaną metodę leczenia.

Wypadnięcie dysku nie musi dotykać w równym stopniu obu stron ciała. Nieraz jedna część ciała funkcjonuje z chorobą lepiej niż drugą. Może wystąpić także porażenie tylko jednej kończyny/strony ciała.

Rasy predysponowane

Wypadnięcie dysku może wystąpić u psów różnych ras, niezależnie od płci i wieku, jednak u ras chondrodystroficznych występuje szczególnie często. Chondrodystrofia to karłowatość, cecha wyselekcjonowana przez człowieka w procesie hodowli, związana niestety ze zniekształceniem kości, w tym kręgów kręgosłupa. Z tego powodu incydenty dyskopatii u tych psów występują od bardzo młodego wieku i są bardzo nasilone (między pojawieniem się bólu a wystąpieniem pełnego porażenia mija kilka godzin). Ponieważ karłowatość jest cechą pożądaną w hodowli licznych ras, lista ras psów predysponowanych do wystąpienia dyskopatii jest bardzo długa i obejmuje między innymi:

• Jamniki
• Shih-tzu
• Buldogi
• Pekińczyki
• Yorkshire teriery
• Bassety
• Beagle
• Pudle
• Pinczery
• Spaniele
• Lhasa apso
• Welsh corgi

Objawy kliniczne

Objawy dyskopatii:

Dyskopatia szyjna:

• niedowłady/porażenia wszystkich kończyn
• napięta, bolesna szyja
• trzymanie głowy nisko
• zmiana lub utrata głosu
• problemy z oddawaniem moczu i kału

Dyskopatia lędźwiowa:

• niedowład/porażenie tylnych kończyn
• problemy z oddawaniem moczu i kału
• czynność przednich kończyn nie jest zaburzona w związku z czym psy są w stanie poruszać się ciągnąc tylne łapy za sobą

Diagnoza

Jak upewnić się, że objawy wynikają z dyskopatii?

Niestety nawet dokładne badanie neurologiczne zwierzęcia nie pozwala na postawienie diagnozy. Objawy i wyniki badania neurologicznego są identyczne w przypadku wszystkich schorzeń uciskowych rdzenia kręgowego -nie ma znaczenia, co uciska na rdzeń kręgowy – obraz choroby jest identyczny bez względu na to, czy jest to wypadnięty dysk, krwiak, ropień czy zmiana nowotworowa. Aby mieć pewność, że pies cierpi z powodu dyskopatii trzeba wykonać dodatkowe badania obrazowe.

Z pośród badań obrazowych (RTG, mielografia, TK, MRI) tylko badanie rezonansem magnetycznym (MRI) daje pewne rozpoznanie wypadnięcia dysku międzykręgowego. Niestety wielu właścicieli nie wyraża chęci wykonania badania rezonansem magnetycznym, co związane jest ze względami finansowymi i/lub strachem przed znieczuleniem ogólnym (bez którego badanie MRI zwierzęcia nie jest możliwe), a czasem z koniecznością dojazdu do ośrodka oferującego wykonanie takiego badania u zwierząt.

W przypadku braku możliwości wykonania badania MRI właściciel chorego zwierzęcia powinien mieć pełną świadomość, że „wypadnięcie dysku” jest jedynie podejrzeniem, a nie rozpoznaniem choroby. Wiąże się to z tym, że zwierzę będzie leczone „na dyskopatię” (która jest najczęstszą chorobą dającą takie objawy) nawet jeśli cierpi z powodu innej choroby rdzenia kręgowego, w stosunku do której takie leczenie w ogóle nie będzie skuteczne.

Choroby przebiegające jak dyskopatia

Diagnostyka różnicowa dyskopatii (a więc inne choroby dające identyczne objawy, lecz wymagające innego leczenia) obejmuje takie schorzenia jak:

• zawał chrzęsto-włóknisty
• discospondylitis
• meningomielitis
• osteomielitis
• załamanie/zwichnięcie kręgosłupa
• polineuropatie
• niestabilność szczytowo-obrotowa
• syndrom Wobbler (zespół chwiejności)
• nowotwory kręgosłupa, opon i samego rdzenia kręgowego

Leczenie

Dyskopatia okiem lekarza weterynarii

Większość lekarzy weterynarii niechętnie podejmuje się konsultowania i leczenia dyskopatii, gdyż doskonale zdają sobie sprawę z ograniczeń możliwości leczniczych, które mogą zaoferować. Każdy z nich ma na celu dobro swojego psiego lub kociego pacjenta. Są oni świetnymi lekarzami chorób wewnętrznych, okulistami, dermatologami, specjalistami od rozrodu lub mają jeszcze innego weterynaryjnego „konika”. Większość z nich na drodze swego indywidualnego rozwoju zawodowego nie miała możliwości poznania czegoś innego, niż znana wszystkim w zawodzie standardowa droga postępowania „ciężka operacja albo zawodny steryd”. Pierwsze rozwiązanie jest związane z pewnymi trudnościami (patrz dalej) natomiast drugie sprawdza się tylko w niektórych epizodach dyskopatii, stąd wielu pacjentów trafia do nas po nieskutecznym leczeniu, zakończonym zasugerowaniem rozważenia eutanazji zwierzęcia.

Standardowe metody leczenia dyskopatii

Leczenie chirurgiczne

Chirurgiczne metody leczenia dyskopatii polegają na usunięciu fragmentu kości kręgu lub kręgów, aby odbarczyć uciskany przez dysk rdzeń kręgowy. Rdzeń kręgowy otoczony jest ze wszystkich stron kostnymi elementami kręgów, a więc nie ma tam miejsca na żadną dodatkową strukturę w postaci wypadniętego dysku. To właśnie ucisk dysku na rdzeń powoduje objawy, więc usunięcie fragmentu kości kręgów, aby zrobić więcej „miejsca” oraz samo usunięcie wysuniętego dysku likwiduje ucisk powodując wyzdrowienie zwierzęcia.

Ograniczenia związane z tą metodą są natury finansowej i czasowej. Operacja, konieczność wykonania MRI przed zabiegiem, a po nim długiej rehabilitacji, wymagają sporych nakładów finansowych. Ponadto aby leczenie operacyjne zakończyło się sukcesem, zabieg musi być wykonany w 24-48h od wystąpienia choroby („po drodze” trzeba jeszcze zmieścić MRI). To zamyka drogę wielu właścicielom porażonych zwierząt, którym oferowany jest drugi sposób postępowania:

Leczenie farmakologiczne

Sterydowe (lub rzadziej niesterydowe) środki przeciwzapalne i przeciwbólowe – zmniejszają ból i stan zapalny rozwijający się w uciskanym rdzeniu kręgowym, nie usuwają jednak w żaden sposób przyczyny problemu. Takie postępowanie opiera się na całkiem słusznym założeniu, że czas jest najlepszym lekarzem i jeśli stan zwierzęcia nie pogarsza się, jest możliwość, że z czasem nastąpi jakaś poprawa. Chorym zwierzętom podaje się także witaminy oraz zaleca drastyczne ograniczenie ruchu (klatka). Wiele zwierząt z lekką dyskopatią pozytywnie reaguje na takie leczenie, są w stanie się poruszać chociaż do końca życia mają zwykle tzw. deficyty (braki) neurologiczne. Niestety w przypadku tych, które nie reagują lub ich stan się pogarsza podejmowana jest zwykle decyzja o eutanazji zwierzęcia.

Jak my leczymy dyskopatię?

Stosujemy połączenie metod manualnych, kinezoterapii (leczenia ruchem), rehabilitacji , ćwiczeń rozciągających oraz metod kręgarskich.

Terapia polega na wykonywaniu ze zwierzęciem serii ćwiczeń rozluźniających (przygotowujących) natomiast kluczowe ćwiczenia mają na celu rozciągnięcie kręgosłupa i napięcie więzadeł kręgosłupa, które wywierają ucisk na przemieszczony dysk i jego repozycję. Ćwiczenia są wykonywane w odstępach czasowych (nie wymagają codziennych wizyt). Odstępy między wizytami są ustalane indywidualnie dla każdego zwierzęcia, w zależności od stopnia ciężkości choroby oraz wykazywanej poprawy. Pomiędzy wizytami właściciele zwierząt mogą wykonywać pewne ćwiczenia rehabilitacyjne (mające na celu wzmocnienie mięśni) w domu. Omawiane są także inne zalecenia dotyczące postępowania i opieki domowej nad psim pacjentem . Czas powrotu do zdrowia zależy od czasu trwania choroby, a także jej nasilenia – im szybciej podejmie się leczenie, tym szybciej są efekty. Z reguły skok progresowy widoczny jest po trzeciej sesji, a do pełnego wyleczenia większość zwierząt wymaga ok.5-6 sesji terapeutycznych. Jednak u zwierząt porażonych dłuższy czas dochodzi do zaników mięśniowych i leczenie trwa dłużej ze względu na konieczność wzmocnienia mięśni, zanim zwierzę będzie w stanie utrzymać się i chodzić o własnych siłach.

Przeciwwskazania do terapii

W trakcie leczenia z reguły nie podajemy leków farmakologicznych (bo nie jest to konieczne), stąd terapia nie jest przeciwwskazana u zwierząt z chorobami wykluczającymi możliwość podania niesterydowych lub sterydowych leków przeciwzapalnych (cukrzyca, owrzodzenia przewodu pokarmowego, choroby wątroby i wiele innych).

Bezwzględnym przeciwwskazaniem do terapii jest wykonany wcześniej (np. przy okazji wcześniejszego epizodu dyskopatii) zabieg operacyjnego leczenia przepukliny jądra miażdżystego. W trakcie zabiegu przecinane są więzadła podłużne kręgosłupa i usuwane są fragmenty kręgów, stąd stosowana przez nas terapia nie działa u takich pacjentów a ponadto zmieniona jest stabilność i wytrzymałość całego kręgosłupa, przez co bardzo wzrasta ryzyko związane z terapią.

FAQ

Jak wygląda wizyta?

Każda wizyta rozpoczyna się od rozmowy z właścicielem (wywiad lekarski) mającej na celu zebranie informacji dotyczących przebiegu choroby, stosowanego do tej pory leczenia, wykonanych badań oraz występowania chorób współistniejących.

Następnie wykonywane jest szczegółowe badania klinicznie oraz badanie neurologiczne pacjenta. Po zakwalifikowaniu pacjenta do leczenia omawiane jest ryzyko związane z terapią a właściciel zwierzęcia podpisuje zgodę na leczenie.

Z reguły w trakcie wizyty wykonujemy dwie sesje terapeutyczne oddzielone 10-20 minutową przerwą w której zwierzę przebywa z właścicielem i może być wyprowadzone na krótki spacer. Na zakończenie wizyty omawiane są dodatkowe zalecenia dotyczące opieki nad psem w domu oraz umawiany jest termin kolejnej wizyty.

Ile czasu należy przeznaczyć na wizytę?

Pierwsza wizyta wymagająca szczegółowego wywiadu oraz pełnego badania klinicznego i neurologicznego z reguły jest dłuższa i należy na nią przeznaczyć co najmniej 30 minut, optymalnie około godziny. Kolejne wizyty wymagają jedynie skróconego badania, a czas przeznaczony na terapię jest bardzo indywidualny i zależny od chęci pacjenta do współpracy.

Jak przygotować zwierzę do wizyty?

Zwierzę nie wymaga szczególnego przygotowania do wizyty. Nie należy karmić zwierzęcia tuż przed wizytą i nie powinno się podawać psu przed wizytą obfitych posiłków. Dobrze jest umożliwić zwierzęciu oddanie moczu i kału przed wizytą (spacer). Należy zabrać ze sobą wyniki badań wykonanych wcześniej i/lub wypis z prowadzonego wcześniej leczenia (o ile takie było prowadzone).

W ciepłe i upalne dni pamiętamy o zabezpieczeniu psa przed udarem cieplnym! Unikamy prowadzenia psa w upale na słońcu do lecznicy a przewożąc go nagrzanym samochodem dobrze jest zamoczyć sierść psa wodą przed podróżą i zadbać o komfortową dla psa temperaturę w trakcie jazdy. Jest to bardzo ważne szczególnie u ras z krótkimi kufami (krótkoczaszkowymi – buldogi, mopsy, shih-tzu) ponieważ ciepło (prowadzące do dyszenia) nasila duszność, z którą te psy w pewnym stopniu zmagają się przez całe życie.

Jakie jest ryzyko związane z terapią?

Prowadzona przez nas terapia przepukliny jądra miażdżystego, jak każde leczenie związana jest z pewnym ryzykiem, zależnym od rasy dotkniętego dyskopatią psa oraz współpracy pacjenta w trakcie ćwiczeń. Indywidualna ocena ryzyka jest prowadzona i omawiana w trakcie pierwszej wizyty.

Nawiązanie współpracy (dla lekarzy weterynarii)

Zapraszamy do współpracy lekarzy weterynarii. W celu skierowania pacjenta na leczenie oraz zasięgnięcia większej ilości informacji o stosowanej przez nas metodzie, zapraszamy do kontaktu telefonicznego.

Kontakt

W przypadku pytań lub chęci umówienia wizyty prosimy o kontakt telefoniczny: +48 692 511 658.

Leczenie pacjentów odbywa się w gabinecie weterynaryjnym KOCIMIĘTKA w Rybniku-Chwałowicach, przy ul. Kupieckiej 33